Παγκόσμια Ημέρα για την νόσο του Πάρκινσον

  • Δευτέρα, 11 Απρίλιος 2022 09:59
  • Δήμητρα Παπ.
  • Υγεία
ΚΟΣΜΟΣ. Η Παγκόσμια Ημέρα για την νόσο του Πάρκινσον θεσπίστηκε το 1997 με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασθένεια Πάρκινσον (EPDA) και την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ανακαλύφθηκε το 1817 από τον Τζέιμς Πάρκινσον (1755 – 1824) και από το 1876 έχει πάρει το όνομα του αντί για «Τρομώδης Παράλυση» που ονομαζόταν μέχρι τότε.

Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτική, χρόνια και περίπλοκη νευροεκφυλιστική ασθένεια της μέλαινας ουσίας, η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή της ντοπαμίνης. Με άλλα λόγια είναι το αποτέλεσμα της καταστροφής των νευρικών κυττάρων που παράγουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη στον εγκέφαλο. Η ντοπαμίνη βοηθά την δημιουργία και τον έλεγχο της κίνησης του σώματός μας. Λόγω αυτής της έλλειψης της ντοπαμίνης, τα μηνύματα του εγκεφάλου δεν μεταδίδονται ομαλά στους μύες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν προβλήματα ελέγχου της κίνησης.

Επιδημιολογία

Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από την νόσο του Πάρκινσον σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πάσχουν περίπου 15.000-20.000 ασθενείς, ενώ σε αυτούς προστίθενται περίπου 2.000 νέοι ασθενείς κάθε χρόνο. Η μέση ηλικία εκδήλωσης της νόσου είναι τα εξήντα χρόνια, ενώ πάνω από ένας στους 10 ανθρώπους διαγιγνώσκεται πριν την ηλικία των πενήντα. Η νόσος του Πάρκινσον είναι πιο διαδεδομένη στους άνδρες παρά στις γυναίκες, και μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των εθνικοτήτων.

Συμπτώματα

Η νόσος του Πάρκινσον κατά κύριο λόγο χαρακτηρίζεται από κινητικά συμπτώματα τα οποία περιλαμβάνουν τρέμουλο, δυσκαμψία, βραδυκινησία, ακαμψία, ελλιπής ισορροπία και αστάθεια και κακός συντονισμός των μελών του σώματος. Ωστόσο, το Πάρκινσον συνδέεται επίσης και με συμπτώματα που δεν έχουν άμεση σχέση με την κίνηση τα οποία περιλαμβάνουν σιελόρροια, απώλεια της γεύσης και της αίσθησης της όσφρησης, διαταραχές ύπνου, γαστρεντερικά προβλήματα, δυσκοιλιότητα, δυσκολία κατάποσης. Στο ιστορικό της νόσου του Πάρκινσον επίσης περιλαμβάνονται διαταραχές όπως άγχος, πόνος, κόπωση, κατάθλιψη, σεξουαλική δυσλειτουργία, παραισθήσεις και ψύχωση, γνωστική δυσλειτουργία και άνοια. Αυτά τα συμπτώματα δεν είναι ευρέως γνωστά και συχνά έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής των ανθρώπων με αποτέλεσμα την ανάγκη για επιπλέον φροντίδα και νοσηλεία.

Η ακριβής αιτία της νόσου είναι άγνωστη αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι σύγχρονες θεραπείες είναι αποτελεσματικές στη διαχείριση των κινητικών και μη κινητικών συμπτωμάτων της νόσου και μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η βαρύτητα της νόσου του Πάρκινσον διαφέρει από άτομο σε άτομο καθώς κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Αξίζει να πούμε ότι τα συμπτώματα μπορούν να ποικίλλουν από την μία ημέρα στην άλλη κι ότι σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν επιπτώσεις τόσο σωματικές όσο και γνωστικές και ψυχολογικές.

Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη πάθηση που επηρεάζει την κίνηση, τη σκέψη και το συναίσθημα. Ως χρόνιο νόσημα, επιβαρύνει σημαντικά την ποιότητα ζωής όχι μόνο του ασθενούς αλλά και του φροντιστή. Η αντιμετώπισή της, όπως ορίζουν οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, είναι πια έργο μίας ομάδας επιστημόνων. Στηρίζεται σε ένα συνδυασμό αλλαγών του τρόπου ζωής, φαρμακευτικής αγωγής και ποικίλων θεραπειών. Η επαρκής ξεκούραση, η άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή είναι πολύ σημαντικές. Η λογοθεραπεία, η εργοθεραπεία και η φυσικοθεραπεία είναι επίσης ιδιαίτερα βοηθητικές στη βελτίωση της επικοινωνίας και της αυτοφροντίδας καθώς και η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών και των φροντιστών.

Πολλοί διεθνείς οργανισμοί προωθούν την ενημέρωση για την νόσο καθώς και την έρευνα για την βελτίωση του επιπέδου ζωής των ασθενών. Στις προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού περιλαμβάνεται και η διεθνής ημέρα για την νόσο του Πάρκινσον στις 11 Απριλίου. Στις διάσημες προσωπικότητες που έχουν κάνει προσπάθειες επαγρύπνησης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την νόσο συγκαταλέγονται ο ηθοποιός Μάικλ Τζέι Φοξ, ο ολυμπιονίκης ποδηλάτης Ντέιβις Φίνεϊ και ο διάσημος πρωταθλητής πυγμαχίας Μοχάμεντ Άλι.

Πηγή: https://www.epda.eu.com