Η ανατροφή των παιδιών είναι το πρόβλημα. Του Γιώργου Παπακωνσταντή

  • Τρίτη, 19 Ιανουάριος 2021 17:30
  • Γιώργος Παπακωνσταντής
  • Editorial
                     
 
Η αντίδραση της μητέρας των δύο εφήβων οι οποίοι έδειραν ανηλεώς τον σταθμάρχη του μετρό και κατηγορούνται για κακουργήματα, δημιούργησε αλγεινές εντυπώσεις, καθώς δικαιολόγησε απόλυτα σχεδόν τα βλαστάρια της, χωρίς να ψελλίσει ένα συγνώμη και χωρίς να δείξει ότι σκέφτηκε μήπως, κάπου, είναι η ίδια λάθος. Ενώ ο πατέρας από την άλλη πλευρά, λίγο πιο ταπεινός,  θεώρησε  ότι το να πει ότι ο ένας του γιος  έχει proficiency ή ότι οι γείτονες έπεσαν από τα σύννεφα, ελαφρύνει κάπως την κατάσταση.

Δυστυχώς, με αφορμή αυτή τη συμπεριφορά, αν λάβουμε υπόψη μας και ένα σωρό περιστατικά βίας που συμβαίνουν από παιδιά, εφήβους ή νεαρούς και νεαρές και τα οποία συχνά δεν βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας, εύκολα διαπιστώνουμε ότι κάτι συμβαίνει στα τρίσβαθα της «Αγίας Ελληνικής Οικογένειας».  
 
Πολλά προβλήματα της κοινωνίας μας, δεν οφείλονται ούτε στο κακό Κράτος, ούτε στην κακή τύχη, ούτε στην κακιά ώρα, όπου συνήθως αναζητούμε τις αιτίες των δεινών αυτών. Οφείλονται απλά στον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας.

Είτε πρόκειται για bullying σε βάρος άλλων παιδιών στο σχολείο είτε ακόμη και για συμπεριφορές εγκληματικές νεαρών ενηλίκων, όπως βιασμοί, σεξισμός, άσκηση βίας, χουλιγκανισμός, βανδαλισμοί ή  γενική ανομική συμπεριφορά, πέραν ελαχίστων εξαιρέσεων, οι αιτίες ξεκινούν σχεδόν πάντα από τη διαδικασία ανατροφής. Σ αυτά να προσθέσουμε  και τη χρήση αλκοόλ, ουσιών, την οδήγηση χωρίς δίπλωμα και χωρίς κανόνες.

Άραγε  ο όρος «καλή οικογένεια» που συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε και ο οποίος στην πραγματικότητα εκφράζει συγκεκριμένα στερεότυπα κοινωνικού στάτους και όχι πρακτικές και συμπεριφορές στο εσωτερικό της οικογένειας, τι σημαίνει στη σημερινή Ελλάδα;

Η ελληνική οικογένεια είναι παιδοκεντρική,  με λάθος τρόπο. Σε πάρα πολλές οικογένειες οι «ανάγκες» των παιδιών, είναι η πυξίδα για τη στοχοπροσήλωση των γονιών με το μεγαλύτερο βάρος στη μητέρα. Όπου βέβαια ως  «ανάγκες» δεν νοούνται οι ουσιαστικές συναισθηματικές, ψυχολογικές και βιολογικές ανάγκες των παιδιών, αλλά συχνότατα ένα πλέγμα ανικανοποίητων επιθυμιών των γονιών, ή ανάγκες ελέγχου και χειραγώγησης, ανάγκες ανταγωνιστικές, ακόμη και υποκατάστασης σχέσεων μεταξύ του ζευγαριού.
Στη μέση Ελληνική οικογένεια, τα παιδιά «μπουκώνονται» στην κυριολεξία από υλικά αγαθά, το εύρος της ελευθερίας τους συχνά είναι απεριόριστο και ασκείται σε βάρος των άλλων. Όλα επιτρέπονται, σπανίως μπαίνουν όρια και οι επιθυμίες τους  είναι διαταγές, αν και καμιά φορά οι επιθυμίες εκτελούνται από τους ταλαίπωρους γονείς πριν καν εκφραστούν.
Έτσι, όλα ειναι ανεκτά, όλα συγχωρούνται, η ανάπτυξη τεράστιων «εγώ» είναι συχνή και η κοινωνικοποίηση γίνεται προβληματική, αφού τα παιδιά ελάχιστα προετοιμάζονται για την πραγματική ζωή, θεωρώντας ότι γεννήθηκαν έχοντας απεριόριστα δικαιώματα και μόνο δικαιώματα, έναντι των άλλων. Γενικώς δεν μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα για τον εαυτό τους και  ότι στη ζωή υπάρχουν απορρίψεις, αποτυχίες αλλά και ευθύνες και πεδίο δόξης λαμπρό.
Ανάμεσα στην  επιθυμία της οικονομικής και κοινωνικής ανόδου  με βάση τους σύγχρονους πειρασμούς και στην παιδαγωγική λειτουργία της, η  Ελληνική οικογένεια, φαίνεται ότι έχει προσηλωθεί στην πρώτη και αυτό είναι μια βασική αιτία, όχι βέβαια η μόνη, πολλών ανομικών περιστατικών από αυτά που βλέπουμε.
 Προσπαθώντας να κάνουμε τα παιδιά μας «καπάτσους» ενήλικες, προσπαθώντας να τα φορτώσουμε με «γνώσεις», με πτυχία και συχνά  πλαστές επιτυχίες, παραγνωρίζουμε τη γονική λειτουργία ως προς την παιδαγωγική της διάσταση  με βάση το σεβασμό, την ενσυναίσθηση, την αλληλοκατανόηση, την τήρηση κανόνων, την εργατικότητα και την προσπάθεια για βελτίωση.
Η Ελληνική κοινωνία, ταλανίζεται από την «τυραννία» των παιδιών, στα οποία ναι μεν εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για καλυτέρευση του κόσμου μας, αλλά ταυτόχρονα τα φορτώνουμε με όλες τις δικές μας ελλείψεις, ενοχές, αναστολές και υποκρισίες.  
Χωρίς παρεμβάσεις, ο φαύλος κύκλος θα συνεχίζεται. Κακοαναθρεμμένα παιδιά, γίνονται ανεπαρκείς γονείς. Παρεμβάσεις  είναι απαραίτητες  κυρίως σε γονείς οι οποίοι δεν είναι ευαισθητοποιημένοι και αγνοούν ότι αυτό που εκείνοι ονομάζουν ως υπέρτατη μητρική η πατρική αγάπη, μπορεί να εκφράζεται με λάθος τρόπο και να κάνει εν τέλει κακό στα παιδιά τους.
Σχολές γονέων, σεμινάρια για γονείς, συζητήσεις, ενημερώσεις είναι απαραίτητες, οργανωμένες με συνέπεια και με κίνητρα παρακολούθησης. Είναι  παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν μακροπρόθεσμα. Καμπάνιες μέσω τηλεοπτικών δικτύων και internet, με βασικές παιδαγωγικές συμβουλές ειδικών θα μπορούσαν να έχουν πιο άμεσα αποτελέσματα. Είναι καιρός!
 

Γιώργος Παπακωνσταντής

Διδάκτορας εγκληματολογίας, "εγκληματεί" καθημερινά στην προσπάθειά του να βελτιώσει λίγο τα πράγματα.