Η κακοποιημένη γυναίκα είναι δίπλα μας και μας γελάει…Του Γιώργου Παπακωνσταντή

  • Τετάρτη, 25 Νοέμβριος 2020 19:49
  • Editorial


Πηγαίνει τα παιδιά στο σχολείο, πηγαίνει στη δουλειά, πότε πότε μπορεί να πίνει και έναν καφέ με τις φίλες της, αν και συχνά εξαφανίζεται για κάμποσες μέρες...μπορεί να είναι καλοντυμένη, συχνά φοράει μπλούζες που της καλύπτουν το λαιμό, μακριά μανίκια, μπορεί γυαλιά ηλίου ακόμα και όταν δεν χρειάζεται, ακόμη και μπόλικο μέικ απ. Επίσης μπορεί συχνά να λέει ότι πέφτει από τις σκάλες, ή ότι έχει μικροατυχήματα στην κουζίνα...

Η κακοποιημένη γυναίκα δεν έχει ταμπέλα που να γράφει ότι είναι κακοποιημένη. Εφευρίσκει τρόπους όπως αυτούς που περιγράφουμε παραπάνω και άλλους ακόμα, για να κρύψει τα εμφανή συμπτώματα της κακοποίησης. Συχνά μπορεί να χαμογελά, μ ένα πικρό χαμόγελο, και να λέει πως είναι καλά, για να καλύψει τα αφανή σημάδια της κακοποίησης, τα σημάδια στην ψυχή της.

Έχει ένα μόνιμο φόβο ριζωμένο μέσα της. Όταν κακοποιείται συχνά, νιώθει σχεδόν ευτυχισμένη την ημέρα που δεν θα υπάρχει κακοποίηση. Δένεται με τα παιδιά της και συχνά κρεμάει πάνω τους την ευθύνη της ανοχής της κακοποίησης και της υποταγής στον τύραννο. Παραπλανά τον εαυτό της ότι παραμένει για τα παιδιά της αλλά έτσι περισσότερο καλύπτει τη δική της αδυναμία και το φόβο, να αντιδράσει σ αυτήν την κατάσταση. Νοιώθει μόνη, ντρέπεται, πιστεύει ότι δεν την καταλαβαίνει κανείς. Σπάνια εξομολογείται τι της συμβαίνει, αλλά και όταν γίνεται αυτό φοβάται μην τυχόν και γίνουν ενέργειες που θα επιβαρύνουν την κατάστασή τους.

Η κακοποίηση επιβεβαιώνει την εξουσία του άνδρα στη γυναίκα του, στο κτήμα του. Είναι χειραγώγηση με σκοπό την απόλυτη υποταγή, αν και πολλές φορές δε φτάνει αυτό, αλλά έχει και ένα εύκολα διαθέσιμο “πράγμα” για τα ξεσπάσματα και για να φορτώνει τις δικές του αδυναμίες και ανασφάλειες.

Η κακοποίηση βιώνεται από τα θύματα ως μόνιμη απειλή που επέρχεται. Είναι μονίμως σε κατάσταση φόβου και άγχους. Μονίμως σε διλήμματα και σε μπερδεμένα συναισθήματα τα οποία επηρεάζονται και από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Εκείνος που κακοποιεί, δεν είναι ανάγκη να σηκώνει πάντα χέρι. Μπορεί να υποτιμά, να ελέγχει, να εισβάλλει σε κάθε ιδιωτικό χώρο της ζωής και της ψυχής της κακοποιούμενης. Συμπεριφέρεται ως ιδιοκτήτης, και την κτητικότητά του την προβάλλει σαν αγάπη...Χρησιμοποιεί το θύμα ως εργαλείο της δικής του ψυχικής λειτουργίας και δυστυχίας.

Οι κακοποιημένες γυναίκες μπορεί να είναι δίπλα μας. Συχνά αποφεύγουμε να τις κοιτάξουμε σε βάθος. Η Ελληνική ανδροκρατούμενη κοινωνία, δυστυχώς ανέχεται σε πολλές περιπτώσεις τη βία και συχνά, αυτό που λέμε κοινωνικός περίγυρος, αποδεικνύεται ιδιαίτερα σκληρός για τα θύματα και εκλογικεύει τα κίνητρα των θυτών. Η γυναίκα μπορεί να τρώει ξύλο γιατί έβαλε κοντό φόρεμα, γιατί στραβοκοίταξε, γιατί συμπεριφέρθηκε πιο αυθόρμητα, γιατί απλά δεν αγαπά πια το σύντροφό της. Συχνά όμως ακούς το “καλά της έκανε”. Ένα τεράστιο ποσοστό γυναικών δολοφονούνται στο πλαίσιο ενδοοικογενειακής βίας και η μόνιμη δικαιολογία των δραστών είναι απλή, “Θόλωσε το μυαλό μου γιατί….” όπου στο “γιατί” στην ουσία προβάλλει ως αιτία, την με κάποιο τρόπο αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας του…

Οι άντρες δράστες βίας μέσα στην οικογένεια, συχνά έχουν υποστεί και οι ίδιοι κακοποίηση στην οικογένειά τους, η οποία μπορεί να μην είναι κατ’ ανάγκη σωματική και τα παιδιά τους όταν γίνονται μάρτυρες σκηνών βίας έχουν αυξημένες πιθανότητες να κάνουν τα ίδια και αυτά.

Η ενδοοικογενειακή βία μόλις από το 1986 άρχισε να αναγνωρίζεται ως ιδιαίτερο πρόβλημα και ως πολύ χειρότερη μορφή βίας από άλλες, με το δεδομένο ότι το θύμα είναι αναγκασμένο να συνοικεί με το θύτη του...Παρά το ότι έχουν ιδρυθεί διάφορες δομές κατά τόπους, παρά την πληθώρα ψυχολόγων, κοινωνικών μηνυμάτων και παρά την αλλαγή της νομοθεσίας, η κατάσταση είναι ακόμη μακράν από το να χαρακτηριστεί καλή. Η Ενδοοικογενειακή βία υπάρχει, είναι εδώ και είναι δίπλα μας. Μιλήστε.