Για πρώτη φορά στο φως - Συγκλονιστικό ειδώλιο από ταφή παιδιού στο νεκροταφείο της Κνωσού

  • Τετάρτη, 12 Απρίλιος 2017 16:23
  • Συντακτική Ομάδα
  • Πολιτισμός

Ένα ειδώλιο που εκφράζει με συγκλονιστικό τρόπο των οδύνη για το θάνατο ενός αγοριού είναι στη διάθεση του κοινού για πρώτη φορά από σήμερα. Το ειδώλιο της Αρχαϊκής περιόδου προέρχεται από την ανασκαφή στο Βόρειο Νεκροταφείο της Κνωσού και εκτίθεται στην αίθουσα 19 του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου.

Της Μαρίας Καλλέργη

Η έκπληξη για όσους συμμετείχαν το πρωί σε δωρεάν ξενάγηση που οργάνωσαν οι αρχαιολόγοι του Μουσείου ήταν μεγάλη όταν η αρχαιολόγος Ελένη Τζιράκη συγκινημένη ανακοίνωσε την ευκαιρία που θα είχαν να δουν ένα εύρημα αυτού του συναισθηματικού διαμετρήματος όπως είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν λίγο αργότερα.

Η ανδροσειρήνα που έβαλαν στον τάφο του νεαρού αγοριού οι γονείς του προοριζόταν για να το συνοδεύσει ως τον άλλο κόσμο και να δώσει εκεί ένα μήνυμα για το θρήνο και τον οδυρμό που προκάλεσε η “αποχώρηση” του από τον κόσμο των ζωντανών και τον αποχωρισμό από την οικογένεια του.

Τι κι αν το εδώλιο χρονολογείται από το 700 π.Χ;. Ακόμα κι ο πιο απλός άνθρωπος που δεν έχει τις γνώσεις των αρχαιολόγων και δεν έχει μελετήσει όσο οι ειδικοί συγκλονίζεται από την έκφραση και την παραστατικότητα ενώ διακρίνει με την πρώτη ματιά τη διιαχρονικότητα του πόνου του γονιού που χάνει το παιδί του.

Η ανασκαφή και τα στοιχεία

Το ειδώλιο βρέθηκε κατά την ανασκαφή που έγινε με αφορμή τις εργασίες επέκτασης του Πανεπιστημίου στο Βόρειο Νεκροταφείο της Κνωσού. Το κείμενο που συνοδεύει την παρουσίαση του είναι : “Ειδώλιο ανδροσειρήνα. Οι σειρήνες, φανταστικά όντα με σώμα αρπακτικού πτηνού και γυνακεία κεφαλή, απέκτησαν από την Αρχαϊκή περίοδο ταφικό συμβολισμό. Στην εικονιζόμενη εκδοχή αποδίδεται με κεφάλι ανδρικής μορφής με τυπική κόμμωση. Το στηθοκόπημα εκφράζει παραστατικά την οδύνη, όπως επίσης και το ορθάνοιχτο στόμα που αποτελεί το διαχρονικό σύμβολο της κραυγής και του θρήνου για την απώλεια αγαπημένου προσώπου. Συνόδευε παιδική ταφή. Κνωσός -Βόρειο Νεκροταφείο. Αρχαϊκή περίοδος, 700 π.Χ”

Διαχρονικό και συγκλονιστικό

Παρουσιάζοντας το ειδώλιο η κ.Τζιράκη μίλησε και κατέδειξε με επιστημονικό και ανθρώπινο τρόπο τη διαχρονικότητα του πόνου και τον τρόπο αντίδρασης που οι γονείς θρηνούν τα παιδιά τους. Χαρακτηριστικά ανέφερε: “οι παλάμες είναι σφιγμένες σε γροθιές και χτυπούν το στήθος, μια εικόνα που πολλές φορές και σήμερα βλέπουμε σε ανθρώπους που οδύρονται. Η έκφραση του προσώπου είναι τόσο χαρακτηριστική και το στόμα ανοιχτό που δεν αφήνει καμία αμφιβολία για τον πόνο και τον οδυρμό που εκφράζει”

Προφανώς όπως τονίστηκε κατά την παρουσίαση το ειδώλιο παρήγγειλαν οι γονείς του παιδιού σε κάποιν καλλιτέχνη της εποχής ενώ τα συνοδά ευρήματα , νομίσματα για να πληρώσει το βαρκάρη που θα το μετέφερε στον κόσμο των νεκρών, δείχνουν ότι ανήκε σε εύπορη οικογένεια. Η ηλικία του νεκρού όπως όλα δείχνουν ήταν ένα αγόρι που δεν ήταν περισσότερο απο έφηβος.

2 Σχόλια

  • George Spanoudakis, artspanoudakis@...,

    18/04/17 23:21

    H EΛΛΑΔΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΚΑΛΕΣΘΕΙ "ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΑΔΥΝΑΜΙΑ" State of Necessity" KAI NA ΣΩΘΕΙ Πέρα από την τρομοκρατία που ασκείται στους Έλληνες για το ενδεχόμενο «χρεωκοπίας, επιστροφής στη δραχμή κλπ., η ουσία είναι ότι ενώ η στάση πληρωμών αποτελεί ρεαλιστικό ενδεχόμενο, δεν φαίνεται να υπάρχει καμία σοβαρή προετοιμασία της Ελλάδας για να την αντιμετωπίσει, εάν χρειαστεί. Η γενική παραπληροφόρηση – τηλεοπτική και μη – συσκοτίζει την κατάσταση ακόμη περισσότερο. Ο κόσμος ακούει «στάση πληρωμών» ή «χρεωκοπία» και φαντάζεται τα χειρότερα. Η αλήθεια είναι όμως, ότι ακόμη και εάν ένα κράτος κηρύξει στάση πληρωμών προς τους δανειστές του (αυτό εννοεί ο όρος «χρεωκοπία» κράτους), το κράτος εξακολουθεί να έχει στη διάθεσή του χρήματα από φόρους για πληρωμές των βασικών του λειτουργιών. «Στάση πληρωμών» ή «χρεωκοπία» κράτους στη διεθνή οικονομική αργκό δεν σημαίνει ότι το κράτος δεν έχει καθόλου χρήματα, αλλά ότι το κράτος παύει να εξυπηρετεί τα δάνειά του. Άσχετα από το επιθυμητό ή μη μιας στάσης πληρωμών των ελληνικών δανείων, η Ελλάδα πρέπει να προετοιμαστεί για μια τέτοια περίπτωση, για τον πολύ απλό λόγο ότι το ενδεχόμενο αυτό γίνεται όλο και πιο πιθανό. Πώς όμως θα πρέπει να χειριστεί μια τέτοια κατάσταση; Αυτό που δεν μας λένε: State of Necessity Επιμελώς αποκρύπτεται στην Ελλάδα από όλους ότι το διεθνές δίκαιο αναγνωρίζει σε ένα κράτος που βρίσκεται σε κατάσταση δημοσιονομικής αδυναμίας (αγγλ.: State of Necessity) το δικαίωμα να αναστείλει την πληρωμή των δανείων του. Αυτό δεν είναι η γνώμη του ανώνυμου Επώνυμου, αλλά όσα κωδικοποίησε η Διεθνής Νομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών (International Law Commission) από εφαρμογή αυτού του κανόνα για πάνω από έναν αιώνα στο διεθνές δίκαιο. Δείτε στο ILC-Yearbook του 1980 πόσα ενδιαφέροντα επιχειρήματα μπορεί να χρησιμοποιήσει η Ελλάδα έναντι των δανειστών της (από τη σελίδα 14 και μετά, ειδικά από το σημείο 25 και έπειτα) και αφήστε το ΣΥ.ΡΙ.Ζ.Α. να ζητάει «λογιστικό έλεγχο του χρέους», ενώ η Ελλάδα έχει στο χέρι της τη δυνατότητα να πει ένα νομιμότατο «ελάτε όταν έχω» στους δανειστές της. Αλεξάνδρα Γωγούση / K.S στις 20 Φεβρουαρίου 2012–

  • ΜegistosZeys, nelly57m@...,

    18/04/17 21:48

    Πράγματι συγκλονιστικό...., Στέλνε μας τέτοια ευχάριστα Όλγα μου....σ' εμάς που δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε.... ότι έχει σχέση με Αρχαιολογία, Ιστορία, Πολιτισμό εν γένει...Φιλιά Ελένη .