Σκέψεις υπό βροχή...Του Γιώργου Παπακωνσταντή

  • Δευτέρα, 25 Φεβρουάριος 2019 18:34
  • Συντακτική Ομάδα
  • Editorial

Παρακολουθούμε όλοι με δέος τις τελευταίες ημέρες το νησί μας, την Κρήτη, να δέχεται τεράστιες ποσότητες βροχής.  Οι ποσότητες νερού που έχουν πέσει τις τελευταίες δέκα μέρες στην Κρήτη είναι πραγματικά τεράστιες.

Οι κακοκαιρίες είχαν προβλεφθεί από τους μετεωρολόγους και είχαν εκδοθεί προειδοποιήσεις για το επικίνδυνο των φαινομένων.

Παρόλα αυτά, παρακολουθούμε τις υπάρχουσες υποδομές κυρίως σε γέφυρες και σε δρόμους, ειδικά στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, αλλά και στον ΒΟΑΚ, να καταρρέουν και πολλές περιοχές του νησιού να αποκόπτονται εντελώς από τις προσβάσεις τους προς τις υπόλοιπες περιοχές. Για πολλά χωριά  οι προσβάσεις προς τις πόλεις ή προς νοσοκομεία, είναι σχεδόν αδύνατες.

Είναι γεγονός ότι τα ύψη της βροχής, είναι πρωτοφανή. Όμως είναι επίσης γεγονός ότι οι υποδομές δεν ήταν προετοιμασμένες για την έκταση αυτή των βροχοπτώσεων. Θα μου πείτε, είναι δυνατόν να τα βάζει κανείς με τη φύση; Μα ακριβώς αυτή είναι η έννοια των υποδομών. Να αντέχουν στα φυσικά φαινόμενα. Σήμερα στη βροχή, αύριο στο σεισμό, στην πυρκαγιά ή στο τσουνάμι…

Δυστυχώς σε ακραία φαινόμενα, η πολιτική προστασία στην Ελλάδα, πάσχει. Πάσχει σοβαρά σε όλους τους  άξονες.

Πάσχει στις υποδομές. Δρόμοι κακοκατασκευασμένοι, χωρίς σωστές απορροές.  Γέφυρες χωρίς συντήρηση ή με πρόχειρη κατασκευή. Δίκτυα ηλεκτρικού ρεύματος εναέρια, ευαίσθητα στον άνεμο και στη βροχή. Πολεοδομικές παρεμβάσεις εκ των ενόντων. Κεντρικό οδικό δίκτυο με τεράστια προβλήματα ακόμη και στις κανονικές καιρικές συνθήκες.

Πάσχει στην πρόβλεψη και στην οργάνωση.  Σχέδια δεν υπάρχουν. Συνεννόηση, χάος. Κάποιοι φιλότιμοι τρέχουν δεξιά –αριστερά, ενώ τα ΜΜΕ δίνουν το βήμα. Ενιαίο κέντρο επιχειρήσεων δεν υπάρχει, πρόβλεψη διαδικασίας κατεπείγουσας αποκατάστασης ζημιών σε περίπτωση που αυτές είναι μεγάλες, ανύπαρκτη.

Πάσχει στην άγνοια  των υπευθύνων και στην άγνοια των πολιτών. Οι αιρετοί άρχοντες, δεν έχουν συχνά τις γνώσεις οργάνωσης και διοίκησης σε περιπτώσεις κρίσεων. Κάποιοι ανταποκρίνονται λόγω προσωπικής επάρκειας, αλλά οι περισσότεροι επιδεικνύουν φιλότιμο και τρέχουν επιτόπου στα προβλήματα, αλλά η διαχείριση κρίσης απαιτεί να συντονίζεις και όχι να επιβλέπεις.

 Χρειάζεται ενιαίος επιχειρησιακός συντονισμός. Αστυνομία, Πυροσβεστική, ΟΤΑ, Περιφέρεια, πρέπει να τίθενται υπό ενιαίο κέντρο διοίκησης και διαχείρισης της κρίσης. Δεν μπορεί να γίνεται από συλλογικά συντονιστικά όργανα η διαχείριση ενώ ο κόσμος πνίγεται ή καίγεται. 

Το σύστημα είναι εντελώς γραφειοκρατικό και λειτουργεί εκ των ενόντων. Οι δήμαρχοι, οι Αντιπεριφερειάρχες πηγαίνουν επί τόπου, πιστεύοντας –και σωστά- ότι ο κόσμος αυτό θέλει, όμως δεν μπορούν έτσι να γνωρίζουν το σύνολο των προβλημάτων. Πρέπει να συντονίζουν σε ένα κέντρο επιχειρήσεων, όπου θα έχουν όλη την πληροφόρηση για όλα τα θέματα, θα γνωρίζουν όλους τους πόρους που είναι στη διάθεσή τους, θα συντονίζουν και θα θέτουν προτεραιότητες. Όταν καταρρέει η γέφυρα του Κερίτη στον Αλικιανό, αντί να κάνουμε μνημόσυνα, πρέπει να αναζητούμε λύσεις για προσβάσεις όσων είναι αποκλεισμένοι. Πρέπει να προβλέπουν τα πράγματα πριν συμβούν.   Το να παρακολουθείς μια γέφυρα να καταρρέει και να τραβάς τα μαλλιά σου, δείχνει φιλότιμο και ευαισθησία, αλλά δεν είναι αποτελεσματικό.

Τεράστια σύγχυση υπάρχει σχετικά με το κλείσιμο των σχολείων. Αυτό αντί να  γίνεται με ανακοίνωση από το προηγούμενο βράδυ, βασισμένη στις έγκυρες προβλέψεις των μετεωρολόγων, σε πολλές περιπτώσεις η εντολή δίνεται καθυστερημένα όπως π.χ. έγινε στο δήμο Μυλοποτάμου τη Δευτέρα, 25/2, όπου  η εντολή για το κλείσιμο δόθηκε μετά τις 8.30 το πρωί και  αφού είχαν πάει   τα παιδιά σχολείο. Με αποτέλεσμα αντί να μειώνονται οι μετακινήσεις, να αυξάνονται, με τα πήγαινε – έλα αλαφιασμένων γονέων μέσα σε πλημμυρισμένους δρόμους.  Αυτό είναι εγκληματική ανευθυνότητα.

Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τα χρόνια που έρχονται, η διαχείριση κρίσεων σχετικών με φυσικά φαινόμενα θα είναι όλο και πιο συχνή. Τώρα πνιγήκαμε, τον Ιούνιο μπορεί να έχουμε καύσωνα και τον Ιούλιο πυρκαγιές. Χρειάζεται να δοθεί από όλους πρώτη προτεραιότητα στην πολιτική προστασία.  Η κακή συνήθεια με τις υποδομές, του στυλ «έλα ρίξε λίγη άσφαλτο, λίγο τσιμέντο», ή «πέρασε μέσα από το ρέμα το δρόμο», θα έχει πάντα συνέπειες να χάνονται περιουσίες και ανθρώπινες ζωές.

Όλοι οι αιρετοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που ασχολούνται με την πολιτική προστασία πρέπει να περνούν ειδική εκπαίδευση, όμως στην πραγματικότητα χρειάζεται πλήρης οργανωτική αναδιάρθρωση της πολιτικής προστασίας. και πρέπει να γίνει χθες. Όσο για τα υπόλοιπα, αυτά που συμβαίνουν, να ανασκουμπωθούμε το γρηγορότερο να  φτιάξουμε ότι καταστράφηκε και να το φτιάξουμε καλά και να προετοιμαζόμαστε για τα επόμενα χρόνια ότι θα έχουμε πολλές τέτοιες απειλές, διαφόρων ειδών. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι άσκηση. Είναι πραγματικότητα και είναι εδώ.