Αρσενικό πρότυπο, ένας ζεν πρεμιέ που γρήγορα αναδείχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές τους ελληνικου κινηματογράφου και του θεάτρου. Ένας μύθος που έζησε τη ζωή του με πάθος υπήρξε ο Νίκος Κούρκουλος. Κινηματογραφικό είδωλο που σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή, διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου επί μια δεκαετία πριν χάσει τη μάχη του με την επάρατη νόσο.
Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 5 Δεκεμβρίου του 1934 και μεγάλωσε στη συνοικία του Ζωγράφου. Αγάπησε πολύ τον αθλητισμό, στο γυμνάσιο έγινε ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού και, όπως ο ίδιος είχε πει, εντελώς τυχαία, διαβάζοντας βιβλία για το θέατρο, πήρε την απόφαση να γίνει ηθοποιός.
Στην απόφασή του αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο ο Μάνος Κατράκης, τον οποίο ο Κούρκουλος εκτιμούσε απεριόριστα και τον καθοδήγησε να δώσει εξετάσεις στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, απ´ όπου αποφοίτησε το 1958. Την επόμενη χρονιά έκανε την πρώτη εμφάνισή του στο θεατρικό σανίδι το 1959, στο πλευρό της Έλλης Λαμπέτη και του Δημήτρη Χορν, στην «Κυρία με τις Καμέλιες» του Αλέξανδρου Δουμά.
Γρήγορα αναδείχθηκε σ´ έναν από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Ερμήνευσε πρωταγωνιστικούς ρόλους στο αρχαίο ελληνικό δράμα και σε μεγάλα κλασικά, αλλά και σύγχρονα έργα του αμερικάνικου και του ευρωπαϊκού θεάτρου. Πρωταγωνίστησε, ανάμεσα σε άλλα, στη Μήδεια (1959) και τον Ορέστη (1971) του Ευριπίδη, στον Οιδίποδα Τύραννο (1982) και στον Φιλοκτήτη (1991) του Σοφοκλή, στο αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, που ήταν και η τελευταία του θεατρική εμφάνιση.
Ως επικεφαλής θιάσων, αλλά και δικού του θεάτρου στην Αθήνα, πρωταγωνίστησε στα έργα: Η μικρή μας πόλη (1960), Οντίν (1962), Η κληρονόμος (1962), Σαμπρίνα (1963), Ιούλιος Καίσαρ (1964), Να ντύσουμε τους γυμνούς (1964), Λούλου (1965), Ίλια Ντάρλιγκ (ΗΠΑ-1967 σε σκηνοθεσία Ζιλ Ντασέν με τη Μελίνα Μερκούρη, παράσταση για την οποία κέρδισε την υποψηφιότητα για το βραβείο TONY, Πύργος (1964), Δίκη (1971), Τάγκο (1972), Όπερα της Πεντάρας (1975), Ο Γλάρος (1976), Επιστροφή (1977), Πρόσκληση στον Πύργο (1978), Μονό Ζευγάρι (1980), Ανταπόκριση (1983), Ψηλά από τη Γέφυρα (1986) και Στην Φωλιά του Κούκου (1987).
Μέγαλος ζεν πρεμιέ
Όμως, εκτός από σπουδαίους πρωταγωνιστής του θεάτρου, ο Νίκος Κούρκουλος υπήρξε κι ένας από τους μεγαλύτερους ζεν πρεμιέ του ελληνικού κινηματογράφου. Πρωταγωνίστησε σε περισσότερες από 30 ταινίες, μεταξύ των οποίων «Ο κατήφορος», «Κοινωνία ώρα μηδέν», «Η κυρία δήμαρχος», «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο», «Αδίστακτοι», «Ορατότης μηδέν», «Ο Αστραπόγιαννος» κ.ά. Τιμήθηκε δύο φορές με το Α´ Βραβείο Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: το 1965 για τους «Αδίστακτους» και το 1970 για τον «Αστραπόγιαννο».
Για πολλά χρόνια υπήρξε πρόεδρος της Ένωσης των θιασαρχών του Ελληνικού Θεάτρου, (ΠΕΕΘ), ενώ από το 1994 μέχρι το θάνατό του διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Από τη θέση αυτή οραματίστηκε και δημιούργησε το Παιδικό Στέκι, την Πειραματική Σκηνή, τον Άδειο Χώρο, το Εργαστήρι Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας, τη Διεθνή Σκηνή και τη Θερινή Ακαδημία Θεάτρου, ενώ αναβάθμισε δραστικά τη Δραματική Σχολή του Εθνικού. Παράλληλα, άνοιξε τις, για χρόνια κλειστές, πόρτες του Εθνικού Θεάτρου σε όλους τους ηθοποιούς, έκανε τον θίασο περιοδεύοντα στην Ελλάδα και το εξωτερικό και προχώρησε σε μετακλήσεις ξένων σκηνοθετών.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του παρουσιάστηκαν πολλά και σημαντικά έργα του παγκόσμιου δραματολογίου, καθώς και έργα πολλών ελλήνων συγγραφέων, σε όλες τις σκηνές του Εθνικού Θεάτρου. Στις καινοτομίες του καταγράφηκε και η τεράστια επιτυχία του μιούζικαλ «Βίρα της Άγκυρες» των Β. Παπαθανασίου - Μ. Ρέππα, σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή, που ήταν το πρώτο μουσικό έργο στην ιστορία του Εθνικού Θεάτρου, αφιερωμένο στην ελληνική επιθεώρηση.
Τον Μάρτιο του 2006 υπέγραψε εκ μέρους της πολιτείας την οριστική σύμβαση για την ανάθεση του έργου «Αποκατάσταση και εξοπλισμός του κτιριακού συγκροτήματος του Εθνικού Θεάτρου», που αποτέλεσε ένα από τα κυριότερα οράματα της καλλιτεχνικής του θητείας. Κατά κοινή ομολογία, ήταν ένας άνθρωπος με πάθος και ειλικρίνεια που δεν δίσταζε να ομολογήσει πως όταν ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση, το Εθνικό Θέατρο «ήταν ένας σάπιος οργανισμός που είχαν μείνει μόνο τα κόκαλα».
Πέθανε στις 30 Ιανουαρίου του 2007, έπειτα από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Δύο γάμοι, τέσσερα παιδιά
Είναι αρχές της δεκαετίας του ‘60 όταν γνωρίζει σε ένα πάρτυ τη βοηθόσκηνοθέτη,Μελίτα Κουτσογιάννη. Ωστόσο, όλα ξεκινούν μεταξύ τους δύο χρόνια αργότερα. Η γοητευτική και όμορφη νεαρή χτυπά την πόρτα του στο καμαρίνι του θεάτρου ΡΕΞ, για να τον συγχαρεί για την ερμηνεία του στην παράσταση “Η γειτονιά των Αγγέλων”, όπου συμπρωταγωνιστεί με την Τζένη Καρέζη. Ο έρωτάς τους είναι κεραυνοβόλος. Ξεκινούν να εργάζονται μαζί στο θέατρο και στη συνέχεια δημιουργούν το Θέατρο ΚΑΠΠΑ.Παντρεύονται το 1966, την περίοδο που ξεκινούν τα γυρίσματα της ταινίας“Το χώμα βάφτηκε κόκκινο”. Κουμπάρος ήταν ο ηθοποιός και συγγραφέας Νότης Περγιάλης.
Αποκτούν δύο παιδιά, τον Αλκη Κούρκουλο -ο οποίος αποφασίζει να ακολουθήσει το δρόμο του πατέρα του και να γίνει κι εκείνος ηθοποιός- και την Μελίτα Κούρκουλου - Κυριακοπούλου, η οποία ασχολείται με τη διαφήμιση και τις δημόσιες σχέσεις.Παίρνει το όνομα της μητέρας της, ύστερα από επιμονή του Νίκου Κούρκουλου. Το 1984 τραγουδά με τον Γιάννη Πάριο ένα τραγούδι για εκείνες τις δύο γυναίκες της ζωής. Αυτό, όμως, δεν κυκλοφορεί ποτέ στο εμπόριο.
Δύο χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 1986, κατά τη διάρκεια μιας παράστασης στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, γνωρίζει τη γυναίκα- σταθμό στη ζωή του- τη Μαριάννα Λάτση. “Κάνω έτσι και παγώνω... Ξαφνικά βλέπω ένα πλάσμα να ανεβαίνει τις κερκίδες και αυτό ήταν” περιγράφει ο ίδιος με πάθος τη στιγμή που αντικρίζει το μεγάλο και τελευταίο έρωτα της ζωής του. Εκείνη την περίοδο η Μαριάννα Λάτση ήταν παντρεμένη με τον δάσκαλο του σκι και Δήμαρχο Βουλιαγμένης, Γρηγόρη Κασιδόκωστα, με τον οποίο έχουν έναν γιο, τον Πάρη που γεννήθηκε το 1983. Το διαζύγιότους βγαίνει τέσσερα χρόνια αργότερα από το γάμο τους, το 1987. Ο Νικος Κούρκουλος, από τη δική του τη μεριά,ζητά κι εκείνος αμέσως διαζύγιο από τη σύζυγο του, Μελίτα. Όλα τα μετέπειτα χρόνια διατηρούν μια υπέροχη σχέση αγάπης αλλά και σεβασμού.
Με τη Μαριάννα Λάτση αποκτά ακόμα δύο παιδιά. Την Εριέτα και το Φίλιππο.
