Πόσα διαφορετικά φαγητά μπορεί να φτιάξει κανείς με ένα μόνο ζώο; Στην προκειμένη περίπτωση, όταν πρόκειται για όσα έκαναν οι άνθρωποι στην Κρήτη όταν κάθε οικογένεια μεγάλωνε και το χοίρο της, οι επιλογές ήταν αμέτρητες. Αρκεί να είχες φαντασία, όρεξη και φυσικά την ... πρώτη ύλη.
Της Μαρίας Καλλέργη
Όπως μας λέει η κ. Ελένη Κοκκινάκη από το Μάραθο: “οι χοίροι σφάζονταν την προπαραμονή για να μείνουν μια μέρα να σιτέψουν. Στη συνέχεια άρχιζε η κοπή και η επεξεργασία τους. Από τα πρώτα που κάνανε ήταν ο συντριμάς που ήταν κόκκαλα, κομμάτια κρέας, χόρτα , που βράζονταν μαζί με φασκομηλιά και ξύδι κι έμπαιναν στην κουρούπα για να καταναλωθούν αργότερα”.
.jpg)
Ωστόσο ο συντριμάς δεν ήταν το μοναδικό παράγωγο από το χοιρινό κρέας που καταναλώνονταν αργότερα καθώς αυτό συνέβαινε με όλο σχεδόν το ζώο. Κι ήταν απίστευτοι οι τρόποι που έβρισκαν για να διατηρούν το κρέας και να το καταναλώνουν ακόμα και μήνες μετά.
Οι τσιγαρίδες, η τσιλαδιά ή πηχτή, τα απάκια και τα λουκάνικα με μπόλικο ξύδι και κάπνισμα στις παρασιές με μοναδικά αρωματικά κλαδιά και χόρτα ήταν μόνο μερικοί από τους τρόπους. Γιατί φυσικά υπήρχαν και τα σύγλινα, χοιρινό κρέας προψημένο και διατηρημένο μέσα σε λίπος από χοίρο (γλίνα) που διατηρούνταν για πολύ καιρό. Τα σύγλινα καταναλώνονταν σκέτα, ομελέτα με αυγά ή και με γιαχνερά χόρτα όπως και το απάκι.
Οι σταφιδολιές
Ειδικά στην περιοχή του Μάραθου που και σήμερα ακόμα είναι διάσημο για τις σταφιδολιές του, παρά τα κρεατικά και τα γλυκά που υπήρχαν στα εορταστικά γεύματα ποτέ δεν έλειπαν οι σταφιδολιές ως συνοδευτικό. Η περιοχή με τις πολλές χοντρολιές, εκείνη την εποχή, και το ιδιαίτερο κλίμα με τις συνθήκες που ευνοούσαν είχε τις καλύτερες σταφιδολιές.
Αν και πλέον η πλειοψηφία των χοντρολιών εκτοπίστηκε από την ποικιλία της κοροωνέικης, υπάρχουν ακόμα σταφιδολιές στην περιοχή όπου μαζεύονται από τους ντόπιους διατηρούνται σε καταψύκτες και όταν ανοίξει ο καιρός, οργανώνεται και η γιορτή της σταφιδολιάς.
