Η Μαρία Μαυρογιάννη κρατά συγκινημένη την φωτογραφία της μάνας της, της Ελένης της Καλεσανής της μοδίστρας. Η Ελένη την ανάστησε, της έμαθε τη μοδιστρική αλλά και όλα όσα σήμερα γνωρίζει.
Ότι έβλεπαν τα μάτια της το έφτιαχναν τα χέρια της. Κι όχι μόνον αυτό. Σχεδίαζε και δημιουργούσε τα πιο καλόγουστα και σικάτα ρούχα στην εποχή που οι καλύτερες κυρίες “ράβονταν”, κι αυτό είχε αξία. Ο λόγος για τη διάσημη μοδίστρα πολλών δεκαετιών την Ελένη την Καλεσανή.
Της Μαρίας Καλλέργη
Το “Καλεσανή” είναι μόνο ο τόπος της καταγωγής της αφού η Ελένη με έδρα το Κεραμούτσι, για πολλά χρόνια ήταν πόλος έλξης για όλο το Μαλεβίζι, ενώ όταν αποφάσισε να μεταφέρει το ατελιέ της στο Ηράκλειο γινόταν στην κυριολεξία ... λαικό προσκύνημα.
Η Ελένη Σφακιανάκη, όπως θυμάται η κόρη της η Μαρία Μαυρογιάννη, πάντα καταγίνονταν με υφάσματα βελόνες και καρφίτσες. Μικρή θυμάται να σχηματίζονται ουρές στο σπίτι από γυναίκες που έφταναν στο Κεραμούτσι από όλες τις περιοχές του Μαλεβιζίου για να “ραφτούν”. Και ήθελαν αποκλειστικά την ταλαντούχα Ελένη.
Η μοδίστρα ήταν διάσημη και περιζήτητη σε όλη την περιοχή αλλά μια συγκυρία που αφορούσε το διορισμό του γιου της στην Εθνική Τράπεζα, στα τέλη της δεκαετίας του 70 την έκανε να μετακομίσει στο Ηράκλειο. Κι εκεί η Ελένη “στήνει” το νέο σπιτικό της αλλά και το νέο ραφείο – ατελιέ της.
Η γυναίκα που ήταν αυτοδίδακτη και ταλαντούχα Ελένη Σφακιανάκη
Οι πρώτες πελάτισσες της είναι οι κυρίες που εργάζονται στην Τράπεζα που δουλεύει ο γιος της. Σύντομα η φήμη της Ελένης εξαπλώνεται, καθώς ράβει τα πάντα αλλά κυρίως τουαλέτες και νυφικά. Σε μια εποχή που η εικόνα μιας γυναίκας ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τα ακριβά υφάσματα και το καλό επιτηδευμένο ράψιμο, η Ελένη “άνθισε”. Κι ήταν διάσημη και περιζήτητη ως το τέλος της ζωής της.
Έγινε οικογενειακή η τέχνη
Η Ελένη υπήρξε αυτοδίδακτη μοδίστρα. Ωστόσο αυτό δεν την εμπόδισε να μάθει την τέχνη της στις τρεις από τις τέσσερις κόρες της αλλά και στη συνονόματη εγγονή της την Ελένη. Η τέταρτη κόρη δεν ήθελε να μάθει την τέχνη της μάνας της γιατί ήταν “επαναστάτρια” και η Ελένη δυσκολεύτηκε πολύ να το δεχτεί.
Σήμερα οι απόγονοι της Ελένης καμαρώνουν για τη γυναίκα που έδωσε τη δική της μάχη σε ένα δύσκολο επαγγελματικό στίβο με μεγάλο ανταγωνισμό και τα κατάφερε. Σε μια εποχή που δεν ήταν και τόσο συνηθισμένο οι γυναίκες να έχουν επάγγελμα ακόμα και μέσα στο σπίτι.
Αυστηρή και σκληρή στη δουλειά
Γυναίκα “παλαιάς κοπής”, αυστηρή και σκληρή υπήρξε η Ελένη όπως τη θυμάται η συνονόματη εγγονή της. “Η γιαγιά μου – λέει η Ελένη- δεν είχε για τα εγγόνια της αγκαλιές και φιλιά όπως κάνουμε εμείς σήμερα. Ήταν αυστηρή και έδινε εντολές”.
Η εγγονή Ελένη Μαυρογιάννη
Την Ελένη ως μικρό κορίτσι πήγαινε ο πατέρας της με το λεωφορείο κάθε Καλοκαίρι, όταν τέλειωναν τα μαθήματα, στην γιαγιά της στο Ηράκλειο στην Αγία Τριάδα. Εκεί η Ελένη περνούσε τα Καλοκαίρια της κάνοντας άλλα μαθήματα, μαθήματα ... ραπτικής με τη γιαγιά. Και μπορεί η γιαγιά να είχε πολύ δουλειά αλλά ήταν αυστηρή από χαρακτήρα. Όπως θυμάται η Ελένη Μαυρογιάννη η γιαγιά της έλεγε: “πρόσεξε γιατί θα στο δείξω μόνο μια φορά” για να συνεχίσει λέγοντας μια φράση που έλεγαν παλιά στα Κρητικά χωριά: “όποιος θωρεί και δε μαθαίνει ή στραβός είναι η δε θέλει”.
Πάντως η Ελένη έμαθε τη μοδιστρική και τη χρησιμοποίησε τα 24 χρόνια που δούλευε στα ξενοδοχεία. Σήμερα ασχολείται πλέον “ερασιτεχνικά” για τις ανάγκες των παιδιών και της οικογένειας της.
